Μια συσκευή ασφάλισης λειτουργεί ως φρένο στο αναρριχητικό σχοινί εφαρμόζοντας τριβή σε αυτό. Η συσκευή, καθώς και το γρήγορο “χέρι του ασφαλιστή” (που κλειδώνει το ελεύθερο άκρο του σχοινιού), βοηθούν στη διατήρηση της τάσης στο σχοινί και στην προστασία του αναρριχητή στο άλλο άκρο. Είναι μια απαραίτητη συσκευή για την ασφάλεια της αναρρίχησης.
Όταν επιλέγεις μια συσκευή ασφάλισης, έχεις να διαλέξεις μεταξύ τριών βασικών τύπων:
- Σωληνοειδής
- Υποβοηθούμενης πέδησης
- Οκτάρια
Το ποιο τύπο θα επιλέξεις εξαρτάται από το είδος της αναρρίχησης που κάνεις.
Σωληνωτές συσκευές ασφάλισης
Καλύτερες για: παραδοσιακή αναρρίχηση πολλών σχοινιών, αθλητική αναρρίχηση, αναρρίχηση στο γυμναστήριο
Αυτές οι συσκευές ασφάλισης είναι πολύ διαδεδομένες και είναι κατάλληλες για κάθε είδος αναρρίχησης. Το σχοινί διπλώνεται και σπρώχνεται μέσα από τη συσκευή και κουμπώνει με καραμπίνερ ασφάλισης στον ασφαλιζόμενο ή απευθείας στο ρελέ. Η τριβή που προκαλείται από την επαφή του λυγισμένου σχοινιού με τη συσκευή ασφάλισης επιβραδύνει και σταματά το σχοινί, συμβάλλοντας στην προστασία του αναρριχητή. Ορισμένες σωληνοειδείς συσκευές έχουν ραβδώσεις ή “δόντια” για να δημιουργούν ακόμη μεγαλύτερη τριβή.
Όταν έρθει η ώρα του ραπέλ, οι διπλές σχισμές που βρίσκονται σχεδόν σε κάθε σωληνωτή συσκευή δέχονται δύο κλώνους σχοινιού για την τυπική τεχνική καταρρίχησης.
Ορισμένες σωληνοειδείς συσκευές ασφάλισης μπορούν να λειτουργήσουν ως συσκευή υποβοηθούμενης πέδησης για την ασφάλιση ενός ή ως και ταυτόχρονα δύο ακολούθων σε αναρρίχηση πολλαπλών σχοινιών. Για να μάθεις περισσότερα, ανάτρεξε στην ενότητα αυτού του άρθρου σχετικά με τις συσκευές ασφάλισης με υποβοηθούμενη πέδηση.
Πλεονεκτήματα των σωληνωτών συσκευών ασφάλισης:
- Συμπαγείς, ελαφριές και εύκολες στη χρήση
- Λειτουργούν με πολλές διαμέτρους σχοινιών και μπορούν να φιλοξενήσουν μονά ή διπλά σχοινιά
- Τα σχοινιά δεν συστρέφονται ή δεν τσακίζονται
- Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για καταρρίχηση με δύο κλώνους
Μειονεκτήματα των σωληνωτών συσκευών ασφάλισης:
- Μερικοί άνθρωποι, ειδικά οι ελαφροί αναρριχητές, βρίσκουν τις σωληνωτές συσκευές ασφάλισης αργές για την κατάβαση με σχοινιά
Συσκευές πρόσδεσης με υποβοηθούμενη πέδηση
Καλύτερες για: αθλητική αναρρίχηση, αναρρίχηση στο γυμναστήριο, αναρρίχηση σε πολλαπλές σχοινιές
Οι συσκευές ασφάλισης με υποβοηθούμενη πέδηση (που μερικές φορές αποκαλούνται επίσης συσκευές αυτοπέδησης, αυτομπλοκαρίσματος, αυτόματου μπλοκαρίσματος ή αυτόματου κλειδώματος) έχουν σχεδιαστεί για να κλειδώνουν το σχοινί όταν εφαρμόζεται σε αυτό μια ξαφνική δύναμη για να βοηθήσουν τον ασφαλιστή να να συγκρατήσει μια πτώση. Θυμίζουν την λειτουργία των ζωνών ασφαλείας σε ένα αυτοκίνητο.
Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι συσκευών υποβοηθούμενου φρεναρίσματος:
- Κάποιες παρέχουν υποβοηθούμενη πέδηση, είτε κάνεις ρελέ σε έναν επικεφαλής αναρριχητή, είτε σε έναν αναρριχητή που σκαρφαλώνει με σχοινί από πάνω (top rope), είτε σε έναν ακολούθο σε μια αναρρίχηση πολλαπλών σχοινιών.
- Άλλες προσφέρουν λειτουργία υποβοηθούμενης πέδησης μόνο για την ασφάλιση ενός ή δύο ακολούθων.
Μεταξύ των συσκευών που παρέχουν υποβοηθούμενο φρενάρισμα κατά την ασφάλιση ενός αναρριχητή, πολλές χρησιμοποιούν έναν εσωτερικό μηχανισμό για να κλειδώνουν το σχοινί σε περίπτωση πτώσης. Αυτές οι συσκευές τείνουν να είναι βαρύτερες από άλλα σχέδια και γενικά λειτουργούν μόνο με ένα μόνο σχοινί, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορείτε να κάνεις ένα παραδοσιακό rappel με δύο κλώνους σχοινιού όπως μπορείτε με μια σωληνωτή συσκευή. Εξαιτίας αυτού, οι συσκευές αυτές χρησιμοποιούνται κυρίως για αθλητική αναρρίχηση, είτε στο γυμναστήριο είτε σε εξωτερικούς χώρους.
Άλλες συσκευές αυτής της ομάδας έχουν παθητικό σχεδιασμό που τσιμπάει το σχοινί μεταξύ της συσκευής και ενός καραμπίνερ για να παρέχει τη βοήθεια. Αυτές είναι συνήθως ελαφρύτερες από εκείνες με μηχανισμό κούμπωσης, αρκετά ευέλικτες για κάθε είδος αναρρίχησης και ικανές να χρησιμοποιηθούν για την αναρρίχηση σε δύο κλώνους σχοινιού.
Οι συσκευές που προσφέρουν λειτουργία υποβοηθούμενης πέδησης μόνο για την ασφάλιση ενός ή δύο ακολούθων είναι ουσιαστικά σωληνωτές συσκευές ασφάλισης με πρόσθετο μεταλλικό βρόχο στο πλάι. Αυτός ο μεταλλικός βρόχος σας επιτρέπει να συνδέσεις τη συσκευή απευθείας στο ρελέ και να τη θέσεις σε λειτουργία υποβοηθούμενης πέδησης.
Αυτές οι συσκευές μοιράζονται όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των σωληνωτών συσκευών, ενώ μπορούν επίσης να ασφαλίσουν έναν ή δύο ακόλουθους σε λειτουργία υποβοηθούμενου φρεναρίσματος. Και, επειδή δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις τη λειτουργία υποβοηθούμενου φρεναρίσματος για να ασφαλίσεις τον επικεφαλής αναρριχητή, δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να τον ασφαλίσεις. Απλά χρησιμοποιείς τη συσκευή όπως θα έκανες με μια κλασική σωληνωτή συσκευή ασφάλισης
Όπως συμβαίνει με κάθε συσκευή ασφάλισης, οι συσκευές υποβοηθούμενης πέδησης απαιτούν να χρησιμοποιούνται πάντα τη σωστή τεχνική ασφάλισης και να έχεις το χέρι σου με το φρένο έτοιμο να κλειδώσει το σχοινί. Βεβαιώσου ότι έχεις διαβάσει τις πληροφορίες του κατασκευαστή και ότι έχεις κατανοήσει πλήρως τον τρόπο λειτουργίας της συσκευής πριν κάνεις ρελέ ή ραπέλ.
Πλεονεκτήματα των συσκευών υποβοηθούμενης πέδησης:
- Βοηθούν τον ασφαλιστή να σταματήσει την πτώση του αναρριχητή
- Τροφοδοτούν ομαλά το σχοινί προς τον επικεφαλής αναρριχητή
- Οι συσκευές υποβοηθούμενης πέδησης με μηχανισμούς σφικτήρων διευκολύνουν το ελεγχόμενο κατέβασμα του αναρριχητή
Μειονεκτήματα:
- Δεν λειτουργούν με όλες τις διαμέτρους σχοινιού, οπότε φρόντισε να ελέγχεις τις προδιαγραφές του κατασκευαστή
- Οι συσκευές υποβοήθησης πέδησης με σφηνοειδούς μηχανισμούς τείνουν να είναι βαρύτερες από άλλες συσκευές
- Ορισμένες επιτρέπουν την καταρρίχηση μόνο στο ένα σκέλος
- Οι συσκευές με μηχανισμούς σφικτήρων δεν συνιστώνται για χρήση με βρεγμένα ή παγωμένα σχοινιά
- Οι σωληνοειδείς συσκευές με λειτουργία υποβοηθούμενου φρεναρίσματος κλειδώνουν υπό φορτίο όταν είναι εξοπλισμένες με αυτή τη λειτουργία, καθιστώντας δύσκολη τη χρήση τους ως συσκευές καθέλκυσης.
Οκτάρια
Καλύτερες για: Έρευνα και διάσωση, σπηλαιολογία, canyoning, καταρρίχηση
Τα οκτάρια χρησιμοποιούνται κυρίως για την καταρρίχηση, ωστόσο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ασφάλιση ενός επικεφαλής ή ενός αναρριχητή που σκαρφαλώνει με σχοινί από πάνω (top rope). Έχουν σχήμα σαν τον αριθμό οκτώ διαθέτοντας μία μεγαλύτερη και μία μικρότερη τρύπα. Κατά την καταρρίχηση, περνάς ένα κομμάτι σχοινί μέσα από τη μεγάλη τρύπα και το βάζεις σε βρόχο γύρω από την εξωτερική πλευρά της μικρής τρύπας μέχρι να ακουμπήσει στο “λαιμό” του σχήματος 8. Η μικρή τρύπα συνδέεται με ένα καραμπίνερ με τη θηλιά ρελέ στην αναρριχητική ζώνη σου. Το οκτάρι χρησιμοποιείται συχνά για έρευνα και διάσωση, σπηλαιολογία και καταρρίχηση.
Για την ασφάλιση, τα διαφορετικά οκτάρια συνιστούν διαφορετικούς τρόπους για την τοποθέτηση του σχοινιού μέσω της συσκευής. Είναι επιτακτική ανάγκη να διαβάσεις τις οδηγίες που περιλαμβάνονται με το οκτάρι σου για να μάθεις τον σωστό τρόπο ρύθμισης.
Πλεονεκτήματα των οκταριών:
- Αποτελεσματικό και ομαλό για την κατάβαση
- Απορρίπτουν αποτελεσματικά τη θερμότητα από την τριβή σε μεγάλα ραπέλ
- Μπορούν να χρησιμοποιηθούν με σχεδόν οποιαδήποτε διάμετρο σχοινιού
Μειονεκτήματα:
- Απαιτούν περισσότερη προσοχή και περισσότερη δύναμη από το χέρι του ασφαλιστή σε σχέση με άλλες συσκευές ασφάλισης
- Συστρέφουν τα σχοινιά κάνοντας πιο δύσκολο στο χειρισμό τους ιδιαίτερα όταν ασφαλίζεις τον επικεφαλής σε διαδρομές που απαιτούν 2πλό σχοινί.
Η ασφάλειά σου είναι δική σου ευθύνη. Κανένα άρθρο ή βίντεο δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις κατάλληλες οδηγίες και την εμπειρία. Βεβαιώσου ότι έχεις εξασκηθεί στις σωστές τεχνικές και στις οδηγίες ασφαλείας πριν αναρριχηθείς.